Türkiye'deki siyasi partiler listesi
| Makale serilerinden |
| Türkiye'de Siyaset |
|---|
 |
Bu maddede, Türkiye'de resmî olarak faaliyet gösteren siyasi partiler listelenmektedir. Türkiye, başkanlık sistemli cumhuriyet ile yönetilmektedir ve 1945 yılından beri çok partili sistem uygulanmaktadır. Siyasi partilerin kuruluşları, teşkilatlanmaları, işleyişleri, faaliyetleri ve denetlenmeleri gibi esaslar 22 Nisan 1983 tarihinde kabul edilen Siyasi Partiler Kanunu ile düzenlenmektedir. Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı herkes, yasa ile belirlenen şartları sağladığı sürece önceden izin almaksızın siyasi parti kurma hakkına sahiptir.[1]
Türkiye'de etkin parti sayısı her yıl değişkenlik göstermektedir. Bir yıl içinde birçok parti kurulurken, bazıları da çeşitli nedenlerle siyasetten çekilmektedir. Etkin parti sayı çeltiğini İçişleri Bakanlığı tutmaktadır. Her parti kuruluşu sırasında İçişleri Bakanlığı'na dilekçe verir ve İçişleri Bakanlığı partilerin kongrelerini yapıp yapmadığını ve sürekliliğini takip eder. Etkin olmaktan kasıt, "siyasi düşüncelerini ortaya koymaya devam eden ve olağan toplantılarını yapan parti" anlamındadır.[2]
Partilerin seçime girebilmesi için yasalara göre, 52 ilde örgütlenmesi gerekmektedir.[3] Ancak etkin olan partilerin birçoğu bu sayıya sahip değildir. Bu partiler, "tabela partisi" olarak adlandırılan, belli bir seçmen kitlesi olmayan ve seçimlere girme yeterliliğini sağlamayan küçük partilerdir.[4] Partilerin adları eğer Yüksek Seçim Kurulu'nun şartlarını yerine getirirse oy pusulalarında bulunur.[5] Genel seçimlerde oyların %7'sinden fazlasını alan ve parlamentoda temsil edilir.[6]
Ekim 2022 itibarıyla Türkiye'de 119 siyasi parti etkin durumda bulunmaktadır.[7]
Parlamentoda temsil edilenler
2022 yılı itibarıyla TBMM'de sandalye sahibi partilere ilişkin genel bilgiler burada listelenmektedir.[8] Milletvekili sayısı aynı olan siyasi partiler alfabetik olarak sıralanır.
Seçime katılabilen partiler
2022 yılı itibarıyla seçime katılma şartlarını yerine getiren partilere ilişkin genel bilgiler burada listelenmektedir.[9]
Seçime katılamayan partiler
24 Mayıs 2022 itibarıyla İçişleri Bakanlığı'nda kayıtlı diğer siyasi partilere ilişkin genel bilgiler burada listelenmektedir.[7] Bu partiler, resmi olarak seçime katılma yeterliliğini henüz sağlayamamışlardır.
| Parti | Genel başkan | Üye sayısı[not 2] | ||
|---|---|---|---|---|
| AB PARTİ | Adalet Birlik Partisi | İrfan Uzun |  3.769
| |
| ADEPE | Adalet ve Demokrasi Partisi | Yusuf Diril |  0
| |
| – | Adalet ve Özgürlük Partisi | – | 0
| |
| ADAY PARTİ | Adaletin Aydınlığı Partisi | Altuğ Ergüzel |  56
| |
| AL SANCAK | Al Sancak Partisi | Nuri Çelebi | 385
| |
| ABP | Anadolu Birliği Partisi | Bedri Yalçın | 3.024
| |
| ASP | As Parti | Cavit Kayıkçı | 0
| |
| ADP | Aydınlık Demokrasi Partisi | Erkan Deniz | 4.649
| |
| AYGİP | Aydınlık Geleceğin Partisi | Murat Danacı | 2.396
| |
| AYP | Ayyıldız Partisi | Serap Gülhan | 1
| |
| BEP | Barış ve Eşitlik Partisi | Çağlayan Garipoğlu | 72
| |
| BCP | Bağımsız Cumhuriyet Partisi | Hakkı Karğın | 13
| |
| BAP | Bağımsızlık Partisi | Yener Bozkurt | 34
| |
| DEVRİMCİ PARTİ | Birleşik Devrimci Parti | Elif Torun Öneren | 89
| |
| – | Büyük Türkiye Partisi | Hüseyin Durmaz | 3.951
| |
| CİHAP | Cihan Partisi | Kürşad Emre Öğretmek | 146
| |
| CAP | Cumhuriyet ve Adalet Partisi | Ahmet Sevim | 20.955
| |
| – | Cumhuriyet ve İstiklal Partisi | Atakan Bozyayla | 1.037
| |
| ÇDP | Çoğulcu Demokrasi Partisi | Faruk Arslandok | 321
| |
| DDP | Değişim ve Demokrasi Partisi | Mehmet Işık | 34
| |
| DEZA-PAR | Demokrasi Zamanı Partisi | Dilaver Eren | 89
| |
| style="background-color:Şablon:Demokratik Bölgeler Partisi/meta/color" | | DBP | Demokratik Bölgeler Partisi | Salihe Aydeniz Keskin Bayındır |
6.796
|
| – | Devlet Partisi | Yaşar Epçaçan | 0
| |
| – | Devrim Hareketi | Erçin Fırat | 0
| |
| DİP | Devrimci İşçi Partisi | Sungur Savran | 50
| |
| DSİP | Devrimci Sosyalist İşçi Partisi | Tuna Emren Şenol Karakaş |
89
| |
| DOĞRU PARTİ | Doğru Parti | Rifat Serdaroğlu | 1.544
| |
| style="background-color:Şablon:Doğru Yol Partisi (2007)/meta/color" | | DYP | Doğru Yol Partisi | Çetin Özaçıkgöz | 3.700
|
| DP | Doğuş Partisi | Mahmut Karalar | 1.811
| |
| ENPA | Ebedi Nizam Partisi | Seyfettin Koçan | 83
| |
| EHP | Emekçi Hareket Partisi | Hakan Öztürk | 228
| |
| ESP | Ezilenlerin Sosyalist Partisi | Özlem Gümüştaş Şahin Tümüklü |
471
| |
| GDP | Gelişim ve Demokrasi Partisi | Özlem Ağırman | 48
| |
| GBP | Güç Birliği Partisi | Ali Karnap | 4.132
| |
| GAAP | Güven Adalet ve Aydınlık Partisi | Zeynep Göksu | 38
| |
| – | Güzel Parti | Hüseyin Akbulut | 1.174
| |
| HAP | Hak ve Adalet Partisi | Yiğit Zeki Öztürk | 1.658
| |
| HAK Parti | Hak ve Hakikat Partisi | Kenan Güneş Serkan Arslan |
119
| |
| HHP | Hak ve Huzur Partisi | Gürsel Yıldız | 128
| |
| HAK-PAR | Hak ve Özgürlükler Partisi | Abdullatif Epözdemir | 1.792
| |
| style="background-color:Şablon:Halkın Kurtuluş Partisi/meta/color" | | HKP | Halkın Kurtuluş Partisi | Nurullah Ankut | 1.124
|
| İDP | İşçi Demokrasisi Partisi | Oktay Çelik | 0
| |
| İKEP | İşçinin Kendi Partisi | Cemal Bilgin | 109
| |
| KP | Kadın Partisi | Fatma Aytaç Benal Yazgan |
0
| |
| style="background-color:Şablon:Türkiye Komünist Partisi/meta/color" | | – | Komünist Parti | Arif Hikmet Basa | 50
|
| LP | Liberal Parti | Süleyman Halid Soysal | 4
| |
| style="background-color:Şablon:Liberal Demokrat Parti/meta/color" | | LDP | Liberal Demokrat Parti | Gültekin Tırpancı | 4.579
|
| MAP | Merkez Ana Partisi | Nuriye Bakkal | 644
| |
| MEP | Merkez Parti | Abdurrahim Karslı | 3.595
| |
| – | Milli Birlik ve Gelişim Partisi | Turgut Cumhur Şanlı | 233
| |
| MMP | Milli Mücadele Partisi | Ahmet Kaya | 0
| |
| – | Milli Parti | Muhammet Uzun | 113
| |
| MİLLİ YOL | Milli Yol Partisi | Remzi Çayır | 4.226
| |
| – | Milliyetçi Cumhuriyet Partisi | – | 390
| |
| MHHP | Müdafaa-i Hukuk Hareketi Partisi | Ufuk Erdüvenci | 303
| |
| style="background-color:Şablon:Osmanlı Partisi/meta/color" | | OSMANLI | Osmanlı Partisi | Habib Geleş | 5.541
|
| ÖTÜKEN | Ötüken Birliği Partisi | Çağatay Körüklü | 0
| |
| ÖSP | Özgürlük ve Sosyalizm Partisi | Sinan Çiftyürek | 99
| |
| SAĞDUYU | Sağduyu Partisi | Mehmet Yücel Ağargün | 0
| |
| SVS | Sevgi ve Saygı Partisi | Ahmet Fatih Erdilli | 0
| |
| SCP | Sosyalist Cumhuriyet Partisi | Mehmet Bedri Gültekin | 986
| |
| SEP | Sosyalist Emekçiler Partisi | Güneş Gümüş | 27
| |
| SYKP | Sosyalist Yeniden Kuruluş Partisi | Canan Yüce | 447
| |
| ŞP | Şahlanış Partisi | Murat Altun | 0
| |
| TEK | Tek Parti | Tevfik Ahmet Özal | 2.217
| |
| 1920 TKP | Toplumcu Kurtuluş Partisi | İsmail Kaplan | 96
| |
| TÖP | Toplumsal Özgürlük Partisi | Perihan Koca | 143
| |
| TURAN | Turan Hareket Partisi | Varol Esen | 291
| |
| – | Tuğra Partisi | Hatice Çelik İlközen | 338
| |
| TBP | Türk Birliği Partisi | Hurşit Yiğit | 28
| |
| TURKUAZ IŞIK | Türk ve Dünya Birliği Partisi | – | 28
| |
| – | Türkiye İttifakı Partisi | Mehmet Sağlam | 1.309
| |
| TEKP | Türkiye Ekonomi ve Kalkınma Partisi | Rahim Oluç | 79
| |
| – | Türkiye Gençlik Partisi | Mesut Kapar | 0
| |
| – | Türkiye Yaşam Partisi | Deniz Özçelik | 0
| |
| SES | Türkiye'nin Sesi Altınçağ Partisi | Ayhan Bilgen | 1.093
| |
| TSİP | Türkiye Sosyalist İşçi Partisi | Turgut Koçak | 89
| |
| ULUSAL | Ulusal Parti | Gökçe Fırat | 38
| |
| UYANIŞ | Uyanış Partisi | Ahmet Mücahit Akkan | 0
| |
| ÜLKEM-P | Ülkem Partisi | Neşet Doğan | 2.625
| |
| VSP | Vatan Severler Partisi | Yılmaz Gülümser | 306
| |
| – | Vatan ve Hürriyet Partisi | Yalçın Doğan | 1.131
| |
| YENİ DÜNYA | Yeni Dünya Partisi | Emanullah Gündüz | 0
| |
| style="background-color:Şablon:Yenilik Partisi/meta/color" | | YP | Yenilik Partisi | Öztürk Yılmaz | 3.948
|
| YYP | Yeni Yol Partisi | – | 0
| |
| YBP | Yeniden Birlik Partisi | Savaş Yetkin | 24
| |
| YDP | Yeniden Diriliş Partisi | İsa İlyasoğlu | 338
| |
| YSGP | Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi | Ayşe Erdem İbrahim Akın |
3.052
| |
| style="background-color:Şablon:Yurt Partisi/meta/color" | | YURT-P | Yurt Partisi | Sadettin Tantan | 70
|
| YÜCE DİRİ-P | Yüce Diriliş Partisi | Lütfü Yılmaz | 135
| |
| YÜKSELİŞ | Yükseliş Partisi | Nail Çakır | 0
| |
| style="background-color:Şablon:Zafer Partisi/meta/color" | | ZP | Zafer Partisi | Ümit Özdağ | 25.535
|
55
Eski siyasi partiler
Ayrıca bakınız
- Türkiye'de siyaset
- Türkiye'de seçimler
- Türkiye devlet protokolü
- Osmanlı İmparatorluğu'ndaki siyasi partiler listesi
- Türkiye'deki yasa dışı siyasi partiler listesi
Notlar
- ^ TBMM'de siyasi parti grubu oluşturmak için gerekli milletvekili sayısı 20'dir.
- ^ a b En son 4 Ocak 2023 tarihinde güncellenmiştir.
- ^ a b Kolektif liderlik ilkesi gereği en yetkili karar organı parti kongresinde seçilen Merkezi Komite'dir.
Kaynakça
- ^ "Siyasi Partiler Kanunu" (PDF). 22 Nisan 1983. 2 Aralık 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Aralık 2021.
- ^ "Siyasi Parti Kuruluşu Nasıl Yapılır?". 12 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2021.
- ^ "Yüksek Seçim Kurulu Kararı" (PDF). Resmî Gazete. 20 Şubat 2015. 26 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2021.
- ^ "Türkiye'de 105 siyasi parti var | Hedefleri ne?". DW Türkçe. 5 Nisan 2021. 5 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2021.
- ^ "2007 yılına kadar kurulan siyasi partiler". Türkiye Büyük Millet Meclisi. 27 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2011.
- ^ "Milletvekili Seçimi Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun". Resmi Gazete. 6 Nisan 2022. 6 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2022.
- ^ a b "Siyasi parti genel bilgileri". yargitaycb.gov.tr. 15 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ocak 2022.
- ^ "TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ". www.tbmm.gov.tr. 1 Ekim 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2021.
- ^ "Seçime girme yeterliliğine sahip parti sayısı 27 oldu". Son Dakika. 10 Mayıs 2022. 10 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2022.
 Türkiye konuları | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| | |||||||||
| Siyaset ve yönetim |
| |||||||||
| Coğrafya |
| |||||||||
| Ekonomi | ||||||||||
| Toplum |
| |||||||||
| Semboller | ||||||||||
